Książka ta jest reportażem mówiącym o pełnych napięć latach, miesiącach i dniach przed wybuchem powstania styczniowego. Miejscem akcji jest Warszawa, choć do problemów o największej politycznej ostrości, które zaogniały sytuację, należała kwestia ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej Polskiej, jej granic sprzed rozbiorów.

Na książkę niniejszą składają się trzy powiązane ze sobą tematycznie studia dotyczące stosunku rosyjskiej myśli filozoficzno-religijnej XIX w. do katoli-cyzmu, a także do Polski, uznawanej wówczas za głównego wśród narodów słowiańskich (a często także szczególnie groźnego dla Rosji) przedstawiciela katolickiej cywilizacji. Pierwsze studium, Myśliciele rosyjscy wobec wyzwania katolickiego..., rekonstruuje przebieg sporu o katolicyzm w przedrewolucyjnej Rosji; szczególną uwagę poświęcono tu tendencji katolickiej w dziele Włodzimierza Sołowjowa. Dwa pozostałe teksty — Iwan Gagarin: rosyjski jezuita i idea zjednoczenia Kościołów oraz "Rosyjski socjalizm" Aleksandra Hercena jako odpowiedź na mesjanizm polski — zawierają rozważania nad poglądami tych dwóch myślicieli, kształtujących w sposób istotny` ówczesne rosyjskie stanowisko zarówno wobec "wyzwania katolickiego", jak i "kwestii polskiej". Książka prezentuje w sposób wszechstronny problematykę o zasadniczym znaczeniu dla rosyjskiej historii intelektualnej XIX w., a także dostarcza myślowych narzędzi pozwalających na lepsze zrozumienie przyczyn współczesnych nieporozumień i konfliktów, jakie pojawiają się przy spotkaniach katolicyzmu z rosyjskim prawosławiem.Prof. Andrzej Walicki, historyk filozofii i myśli społecznej, był do 1981 r. pracownikiem naukowym Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. W okresie stanu wojennego przebywał w Australii jako pracownik uniwersytetu w Canberze. W 1986 r. objął katedrę historii idei na uniwersytecie Notre Dame w Stanach Zjednoczonych, gdzie pozostawał do przejścia na emeryturę w 1999 r. Jego najważniejsze prace to: "W kręgu konserwatywnej utopii. Struktura i przemiany rosyjskiego slowianofilstwa" (1963), "Filozofia a mesjanizm" (1970), "Rosyjska filozofia i myśl społeczna od Oświecenia do marksizmu" (1973), "Marksizm i skok do królestwa wolności" (1995), "Filozofia prawa rosyjskiego liberalizmu" (1995). Jest też autorem intelektualnej autobiografii "Spotkania z Miłoszem" (Londyn 1985).